نقش حدود و حقوق شرعي، قانوني و عمومي در زنجيره توليد زعفران
زعفران يكي از محصـولات اسـتراتژيك كشور است كه بازار بسيار خوبي در آسياي صغير و خصوصا اروپا دارد و جايگاه مناسبي براي ايران در مقابل ساير كشورها مانند ايتاليا و اسپانيا بهوجود آورده است. اين محصول بازار مناسبي در سطح جهان دارد. اما لازمه حفظ اين بازار توليد محصـولي اسـتاندارد، با كيفيت و داراي نظامهاي كنترل كيفي اسـت. در مباني ديني نيز بر اهميت اثربخشـــي مواد غـذايي بر جســـم و جـان تأكيد فراواني شـــده اســـت؛ بنابراين ميتوان با تلفيق مفهومي آموزههاي ديني و اســتانداردهاي موجود، نظام كنترل كيفيت جامعي تدوين كرد و به محصــولي طيب دســت يافت. در اين مطالعه منابع ديني و قوانين و اسـتانداردهاي مرتبط با زنجيره توليد زعفران بررسـي و عوامل مؤثر بر كيفيت آن شـناسـايي شد. سپس شاخص هاي حلال بودن (حدود و حقوق شــرعي، قانوني و عمومي) براي مراحل مختلف توليد تا عرضــه زعفران تبيين شــد. حليت يكي از اركان نشـان طيب مي باشـد و الزامات و شـاخصهای آن شـامل رعايت اصول شرعي در مالكيت قانوني زمين، تنظيم قراردادهاي مالي مشــروع، قانوني و منصــفانه بودن عملكرد مالكان، شــركا يا اجارهكنندگان زمين، پرداخت خمس مرتبط با زمين، آموزش مباني شــرعي به مالكان، شــركا، اجارهكنندگان و كارگران از طريق ارائه بروشــور يا برگزاري كارگاههاي آموزشــي و همچنين تنظيم قراردادهاي قانوني و منصفانه با كارگران است. اين شاخصها براي تمامي حلقههاي زنجيره زعفران شامل مراحل پيش از كاشـت و آماده سـازي زمين، كاشـت، داشت، برداشت، فراوري، بسته بندي و عرضه محصول مورد توجه است. در فرايند ارزيابي طيب براي زنجيره زعفران از چكليسـت ارزيابي طيب اسـتفاده ميشـود. در اين راسـتا يك محدوده امتياز براي مشـاهدات يا مسـتندات ارائه شــده در نظر گرفته ميشــود و در نهايت به صــورت امتياز كيفيت آن محصــول در ســامانه كيفيت طيب ارائه ميگردد. اگر زنجيره توليد زعفران به لحاظ شـرعي و قانوني حلال نباشـد حتي اگر سـاير ويژگيهاي كيفيت را داشـته باشـد، نميتوان محصـول بهدسـت آمده را طيب ناميد. از طرفي در مدل ارزيابي طيب و چك ليســتهاي آن هم از امتياز قابل قبولي برخوردار نخواهد شــد. نتيجهگيري نهايي آنكه بررســي مراحل مختلف زنجيره توليد زعفران نشــان ميدهد كه رعايت مســائل شرعي و قانوني تاثير زيادي در كيفيت زعفران توليدي و كسب نشان طيب دارد.
دیدگاهتان را بنویسید